چگونه میلگرد را دایره کنیم؟

میلگرد‌ها در ساختمان‌سازی و افزایش مقاومت آن نقش کلیدی را بر عهده دارند. برای استفاده از میلگرد در فرآیند آرماتور‌بندی نیاز است که تغییراتی مانند خم کردن یا دایره کردن در ظاهر آنها به وجود آورید که ممکن است به میز کار آرماتور بندی نیاز پیدا کنید. نحوه خم کردن میلگرد به صورت صحیح تاثیر مستقیمی در حفظ و افزایش استحکام ایجاد می‌کند. در مقاله امروز قصد داریم به معرفی انواع روش خم کردن میلگرد و نحوه آن بپردازیم.

انواع روش‌های خم کردن یا دایره کردن میلگرد

میلگرد‌ها برا اساس کاربرد و مکان مورد استفاده به انواع و حالت‌های خم مختلفی تقسیم می‌شوند. به طور کلی خمکاری میلگرد به دو دسته دستی و ماشینی تقسیم می‌شود.

روش خمکاری میلگرد به صورت دستی

رایج‌ترین روش برش و خم کردن میلگرد‌ها روش دستی یا سنتی است که توسط اپراتور و نیروی انسانی با تجهیزات ویژه انجام می‌شود. در روش دستی ابتدا میلگرد بر روی میز کار آرماتوربندی قرار می‌گیرد. لازم به ذکر است که برای خم کردن میلگرد‌های با قطر 12 میلی‌متر و پایین‌تر از روش دستی استفاده می‌کنند. بر روی میز کار آرماتوربندی یک صفحه فلزی نصب شده است که دارای خار‌های متعددی می‌باشد، برای خم کردن، میلگرد بین این خار‌ها قرار گرفته و با کمک آچار اف میلگرد (آچار ساخت خم کن میلگرد دستی) خم می‌شود.

هنگام ساخت خم کن میلگرد دستی و دستگاه گرد کن میلگرد به صورت دستی حتما از عینک محافط و دستکش مخصوص استفاده کنید تا از بروز خطرات احتمالی جلوگیری کنید. هم چنین برای پیشگیری از حادثه سعی کنید در محیط باز عمل خمکاری و ساخت حلقه با میلگرد را انجام دهید.

روش خمکاری میلگرد به صورت ماشینی

امروزه با پیشرفت تکنولوژی برای ساخت حلقه با میلگرد و خمکاری آن از دستگاها‌ی اتوماتیک استفاده می‌شود. خم کردن میلگرد‌هایی با قطر بیش از 12 میلی‌متر توسط دستگاه گرد کن میلگرد انجام می‌شود. در روش ماشینی تمامی فعالیت‌ها توسط دستگاه انجام می‌شود و فقط دستورالعمل‌ها توسط اپراتور به دستگاه منتقل می‌گردد. استفاده از این دستگاها باعث حفظ ایمنی نیروی انسانی و افزایش بهره‌وری و سلامت میلگردها را به همراه دارد. در ادامه به معرفی برخی دستگاهای گرد کن میلگرد میپردازیم.

دستگاه خاموت‌زن

خاموت نوعی آرماتور است که وظیفه افزایش استحکام سازه را بر عهده دارد. دستگاه خاموت‌زن میلگرد وظیفه خم‌کردن میلگرد و برش انواع الگو‌های دایره‌ای و چهارگوش را دارد، نحوه زدن خاموت گرد توسط این دستگاه به دو 2 صورت اتوماتیک و نیمه اتوماتیک انجام می‌شود. خاموت‌ها در این دستگاه تا سایز 32 و انواع زوایه‌های مختلف قابل تولید هستند.

دستگاه خم کن پرتابل برقی

در این دستگاه با فشردن یک پدال، میله فولادی که در دستگاه تعبیه شده است حرکت کرده و به میلگرد فشار آورده و باعث خم شدن میلگرد می‌شود. میزان زاویه خم میلگرد به شدت حرکت اهرم فولادی بستگی دارد. میزان حرکت اهرم توسط یک دکمه کنار دستگاه تنظیم می‌شود.

دستگاه هیدرولیک ساخت حلقه با میلگرد

با استفاده از این دستگاه هیدرولیک، میلگرد‌‌های با قطر بالا خم می‌شوند. روش کار این دستگاه به این صورت است که نیروی وارد شده به منظور دایره کردن میلگرد توسط یک بازوی هیدرولیکی صورت می‌گیرد. در ابتدا محل مورد نظر جهت خم کردن میلگرد درون فک دستگاه قفل می‌شود، سپس بازوی هیدرولیکی دستگاه به عنوان آچار اف میلگرد عمل کرده و میلگرد را خم می‌کند.

انواع خم میلگرد و نحوه اجرای آن

میلگردها بر اساس شکل ظاهری خم و کاربردشان در صنعت ساختمان‌سازی به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. همچنین، شکل خم میلگردها با توجه به محل نصب آنها در ساختمان تعیین می‌شود. در ادامه مقاله به معرفی و بررسی انواع خم میلگرد می‌پردازیم.

میلگرد راستا

میلگرد راستا (سیتکا) نوعی میلگرد فولادی که از مقاومت کششی بالایی برخوردار است. از این میلگرد برای استحکام و حفظ مقاومت سازه‌های بتنی مانند ساختمان‌ها، جاده‌ها و پل‌ها استفاده می‌شود. در میلگرد راستا، دو طرف میلگرد به صورت 90 درجه خم می‌گردد و همین امر باعث مقاومت کششی بتن را افزایش می‌دهد.

میلگرد رکابی

میلگرد رکابی یکی دیگر از میلگرد‌های مورد استفاده در ساختمان‌سازی می‌باشد. میلگرد رکابی که از جنس فولاد و به شکل U خم شده است به منظور مهار میلگرد‌ها در ستون و همچنین ایجاد فاصله مناسب بین دو شبکه میلگرد استفاده می‌شود.

میلگرد اوتکا

میلگرد اوتکا (ادکا) نوعی میلگرد با مقاومت و استحکام بالا است که برای تقویت و حفظ مقاومت تیر‌ها و ستون‌ها در ساختمان‌سازی به کار می‌رود. نحوه اجرای میلگرد اوتکا به این صورت است که تنش‌های حاصل از خمشی منفی در تکیه‌گاه‌ها و دهانه تیر‌های سقف را تا حد امکان کاهش می‌دهد.شکل ظاهری میلگرد اوتکا به صورت L است و با هر 2 روش دستی و ماشینی می‌توان آن را خم کرد. نحوه اجرای میلگرد اوتکا نیازمند تخصص و دانش قبلی می‌باشد، دقت به زاویه خم میلگرد حین خم کردن امری ضروری و غیر قابل اجتناب است.

میلگرد خاموت

میلگرد خاموت یا میلگرد تنگ، نوعی از میلگرد است که به صورت عمودی و افقی در تیر‌ها، ستون‌ها و سازه‌های بتنی مورد استفاده قرار می‌گیرد. از میلگرد خاموت به منظور کاهش نیرو‌های برشی و جلوگیری از از ترک خوردن بتن استفاده می‌شود. 

میلگرد خرک

میلگرد خرک (رام)، نوعی میلگرد است که به صورت عمودی در سازه‌ها و دیوار‌ها به منظور جلوگیری از جدای بتن و قالب محافظ مورد استفاده قرار می‌گیرد. جنس این میلگرد از فولاد آجدار است و مقاوت بالایی در تقویت استحکام بتن دارد.

دستورالعمل‌های ایمنی و اصول خم کردن میلگرد

• ساخت حلقه با میلگرد و خمکاری میلگرد باید به صورت سرد انجام شود، چرا که حرارت دادن به میلگرد سبب افت خواص و کاهش ایمنی آن می‌شود.

• حداقل قطر خم میلگرد باید مطابق با استاندارد و دستورالعمل مربوطه باشد. به طور کلی، قطر خم نباید کمتر از 5 برابر قطر میلگرد باشد.

• خمکاری میلگرد نباید در محیط سرد و دمای زیر 5- درجه سانتی‌گراد انجام شود.
• هنگام خم کردن میلگرد از گرم کردن و حرارت دادن آن اجتناب کنید.
• هرگز برای خم کردن میلگرد از وارد کردن ضربات چکش به آن استفاده نکنید، چرا که استفاده از ضربات چکش احتمال تغییر شکل نهایی میلگرد را به دنبال دارد.
• هنگام انجام فرآیند خم کردن میلگرد، نکات ایمنی را رعایت کنید. استفاده از عینک محافظ، دستکش مخصوص، لباس آستین‌دار و ... از جمله این نکات هستند.
• برای رسیدن به دقت بیشتر در اجرای زاویه خم میلگرد، از دستگاه‌های برقی و هیدرولیکی استفاده کنید.